AI is here to stay. In nog geen drie jaar tijd heeft AI de wereld op zijn kop gezet. Ook de -traditioneel achterlopende- juridische wereld moet eraan geloven. Zowel de Legal Counsel als zijn adviseurs werken in toenemende mate met AI- toepassingen. Welke veranderingen brengt dit met zich? En is het een zorg of een zegen?
Artificial Impact
Waarom handmatig contracten beoordelen en aanpassen, als een AI-tool dat in een fractie van seconden kan, en ook nog eens veel diepgaander? Waarom nog handboeken en jurisprudentie uitpluizen, als een goede prompt direct een plausibel antwoord geeft, met bronnen en al? Waarom nog interne memo’s schrijven, als generatieve AI zonder writer’s block direct goede inhoud voorstelt? Is het einde van de jurist in zicht?
Fingerspitzengefühl
Kunstmatige intelligentie automatiseert juridisch handwerk. Dat is prima. De industriële revolutie heeft de mensheid ook verder gebracht. Maar de AI-revolutie voltrekt zich exponentieel sneller en geeft ons veel minder aanpassingstijd. Daar komt bij dat AI-tools ons nog steeds gewenste antwoorden geven, ook als deze niet kloppen. Dat komt omdat uit de welhaast onbeperkte hoeveelheid data die wordt gebruikt ook onbetrouwbare data zit. Bovendien hebben veel juridische kwesties geen zwart-wit antwoord. Voor de oplossing moeten lastige keuzes worden gemaakt. Die maakt de Legal Counsel op basis van zijn kennis, ervaring, menselijke intuïtie en fingerspitzengefühl. Daar kan (nog) geen AI-tool tegenop.
Meerwaarde
De Legal Counsel is dus niet overbodig, maar vindt zijn meerwaarde in het wegen van de verschillende opties, het maken van lastige keuzes en in het adviseren van het management daarover. Als we de makers van Legora mogen geloven maken dit soort AI-tools ons tot 40% efficiënter. De Legal Counsel kan hiermee veel meer werk aan en hoeft veel minder juridisch werk uit te besteden aan externe adviseurs. Met hetzelfde budget kan dus veel meer impact worden gemaakt. Maar allemaal hosanna is het nog niet. Want kiest u momenteel wel de juiste tool(s)? En hoe gaat u uw juridische afdeling opbouwen als u minder junior juristen nodig heeft?
Externe adviseurs
Uw externe adviseurs kampen met dezelfde dilemma’s. Zij worden minder snel ingeschakeld, hebben minder junior juristen nodig en hun pricing model verandert. Want als u weet hoe snel een goede AI-tool een antwoord kan geven, wat bent u dan nog bereid te betalen? Voor een due diligence wilt u een vaste prijs, en die zal beduidend lager liggen dan wat u nu betaalt. Dergelijk werk wordt dus ook minder interessant voor uw externe adviseurs. Zij zullen zich vooral (moeten) gaan focussen op advisering die echt waarde toevoegt. Niet zo zeer op werk dat geautomatiseerd kan worden -dat kan er als service bij worden gedaan-, maar op advisering in complexere kwesties, waar ervaring en juridische spitsvondigheid de doorslag geven. Waar onderhandeld moet worden om tot een acceptabel eindresultaat te komen, en u als legal counsel juist die expertise inhuurt.
Way forward
Hoe zet u de volgende stap in de AI-race? Ik zou het volgende aanraden.
Analyseer welke juridische werkzaamheden u kunt automatiseren en probeer daar verschillende AI tools op uit. Spreek vooral ook met uw peers. Vrijwel alle AI-tools worden op licentiebasis afgenomen en zijn dus na een relatief korte periode te beëindigen. Veel hoeft u daarvoor ook niet te investeren.
Bepaal daarnaast waar uw toegevoegde waarde als Legal Counsel ligt en besteed daar meer tijd en zorg aan. Zorg dat uw management u hiervoor ook beter weet te vinden.
Bekijk vervolgens welke werkzaamheden voortaan het beste in house worden verricht en wat u uitbesteedt. De huidige balans hierin kan weleens flink gaan verschuiven.
Conclusie
AI is here to stay. De menselijke factor blijft echter essentieel. De Legal Counsel zal zich steeds meer ontwikkelen tot strategisch adviseur, waarbij AI als hulpmiddel dient om repetitief werk te automatiseren en ruimte te creëren voor complexere vraagstukken. De uitdaging ligt in het vinden van de juiste balans tussen technologie en menselijke expertise. Werk aan de winkel dus!
Tips (voorgesteld door een AI-tool)
- Blijf kritisch op AI-uitkomsten: Gebruik AI als hulpmiddel, maar blijf altijd zelf verantwoordelijk voor de uiteindelijke beoordeling en het advies. Controleer de resultaten op juistheid en relevantie.
- Investeer in kennisontwikkeling: Zorg dat je op de hoogte blijft van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van AI en juridische technologie. Volg trainingen en deel ervaringen met collega’s.
- Herzie je werkprocessen regelmatig: Evalueer periodiek welke taken geautomatiseerd kunnen worden en waar menselijke inbreng onmisbaar blijft.
- Communiceer je meerwaarde: Maak binnen je organisatie duidelijk waar jouw expertise het verschil maakt, bijvoorbeeld bij strategische keuzes of complexe onderhandelingen.
- Werk samen met externe adviseurs op basis van toegevoegde waarde: Kies voor samenwerking op gebieden waar specialistische kennis of ervaring vereist is, en maak heldere afspraken over prijs en verwachtingen.
