Tenzij het Hooggerechtshof roet in het eten gooit zal de Britse premier Theresa May eind maart 2017 met een beroep op artikel 50 het vertrek van het VK uit de EU in gang zetten. Parallel aan de Brexit zal onderhandeld worden over nieuwe handelsafspraken met het VK.
Na maart zal duidelijk worden hoe dit proces zich in de komende twee jaren zal ontvouwen. Het is een proces zonder precedent, waarvoor artikel 50 weinig aanknopingspunten biedt en een protocol voor de onderhandelingen ontbreekt. De belangen zijn enorm, lopen sterk uiteen en variëren van technisch-juridisch, economisch tot politiek. Het gebrek aan kaders biedt belanghebbenden veel ruimte aan te sturen op een door hen gewenste uitkomst.
Ondernemingen zouden interne audits moeten doen om helder te krijgen hoe ze geraakt kunnen worden door de Brexit onderhandelingen en waar voor hen de grootste risico’s liggen in een veranderde verhouding tussen de EU en het VK:
- Toegang tot kapitaal: kunnen Brexit-gerelateerde veranderingen uw toegang tot financiering raken of het vermogen van uw financiële dienstverlener vrijelijk in de EU diensten te kunnen (blijven) verlenen?
- Wettelijke implicaties: kunnen uw activiteiten in de het VK worden geraakt zodra het VK de EU verlaat en besluit specifieke EU wetgeving in te trekken of te vertalen naar Engelse wetgeving?
- Juridische gevolgen: kunnen uw contracten worden geraakt door de Brexit en zouden ze tegen deze achtergrond moeten worden herzien?
- HR implicaties als het vrije verkeer van personen wordt beperkt?
- Regulatory compliance issues na de Brexit: denk aan Europese toezichthouders, het certificeren van goederen, toepassing van mededingingsrecht, etc.
Voor de nieuwe handelsafspraken is goedkeuring nodig van de Britse overheid, de Europese Commissie en het Europese Parlement, maar ook ratificatie door de 27 lidstaten en hun nationale parlementen. Dit is een aspect dat tot dusverre onderbelicht is gebleven. Ten onrechte, zoals Canada onlangs nog heeft ondervonden toen de Waalse deelregering het CETA verdrag blokkeerde.
In Nederland valt het startschot van de Brexit-onderhandelingen samen met verandering van het politieke speelveld door de Tweede Kamer verkiezingen in maart 2017. De peilingen voorspellen complexe coalitiebesprekingen met een ongewisse uitkomst. Kortom: een langere periode van onzekerheid en een politiek machtsvacuüm. In dit klimaat is het van belang vroegtijdig in gesprek te raken met invloedrijke (ambtelijke) beleidsmakers en andere beïnvloeders van de Nederlandse positie in Europa. Zij zijn het immers die het Nederlandse schip op koers moeten houden en het pad voor een nieuw kabinet moeten plaveien.
Als ondernemingen willen dat er bij aanvang van de besprekingen rekening wordt gehouden met hun belangen is het cruciaal dat zij hun boodschappen overbrengen aan de EU-onderhandelaars in Brussel, maar ook dat zij direct in gesprek gaan met de eigen Overheid en Parlement. De tijd daarvoor is nu, omdat op dit moment de scenario’s worden opgesteld.
Hill+Knowlton adviseert ondernemingen met zorgen over de gevolgen van de Brexit zich zo snel mogelijk te verdiepen in het VK-EU onderhandelingsproces om goed zicht te houden op de mogelijke gevolgen daarvan op hun bedrijfsactiviteiten en personeel en een roadmap te maken deze te beïnvloeden.