Het einde van de onzichtbaarheid van operational lease overeenkomsten op de balansen van IFRS ondernemingen is in zicht. Zijn binnen uw onderneming alle lease overeenkomsten in kaart gebracht en zijn de gevolgen daarvan voor de externe bedrijfsfinancieringen helder?
Voor GCs is een taak weggelegd voor het monitoren en coördineren van de implementatie van IFSRS 16 vóór 1 januari 2019 en het vooraf analyseren van de gevolgen voor aangetrokken financieringen.
IFRS 16 in het kort
Het onderscheid tussen operational lease en financial lease vervaagt fiscaal gezien. Alle ondernemingen die (al dan niet verplicht) IFRS toepassen dienen operational lease overeenkomsten die aan bepaalde criteria voldoen vanaf 1 januari 2019 op de balans op te nemen. Dit was al zo voor financial lease overeenkomsten. Het opnemen van substantiële operational lease verplichtingen leidt op de balans tot een verslechterde financiële positie van ondernemingen.
Praktisch stappenplan
In dit artikel wordt aandacht besteed aan de praktische gevolgen voor financieringsovereenkomsten indien IRFRS 16 in werking treedt. Bespreking van de voorwaarden en criteria van lease onder IFRS valt buiten het bestek van dit artikel.
Stap 1: beoordelen leaseovereenkomsten op looptijd en waarde
De eerste stap is – samen met de betrokken afdelingen – het in kaart brengen van de operational leases met het doel vast te stellen welke onder de IFRS 16 definitie van “Lease” vallen en aldus verplicht dienen te worden opgenomen op de balans. Lease is onder IFRS 16 gedefinieerd als: “een contract of een deel van een contract, dat het recht op gebruik van een actief voor een periode van tijd in ruil voor een tegenprestatie bevat”.
Stap 2: gevolgen lease overeenkomsten voor ratio’s
Als duidelijk is welke operational lease overeenkomsten op de balans dienen te worden opgenomen, is het zaak om met collega’s en/of adviseurs aan de slag te gaan met het berekenen van de gevolgen voor de financiële verschillende ratio’s die van belang kunnen zijn voor leningsdocumentatie.
Doorgaans bevatten kredietovereenkomsten financiële convenanten en de daarbij behorende informatieverplichtingen. In uitgebreide kredietovereenkomsten (vaak gebaseerd op een model van de LMA (Loan Market Association”) wordt veelal gewerkt met definities zoals “Financial Indebtedness”, “Interest Expense” en “Capital Expenditure”. Onder deze definities vallen tot op heden meestal alleen financial lease verplichtingen. Of operational lease verplichtingen ook hieronder vallen na inwerkingtreding van IFSRS 16, omdat deze nu ook op de balans worden opgenomen, zal moeten worden beoordeeld aan de hand van de overeenkomst en eventueel – afhankelijk van het toepasselijke recht – de bedoelingen van partijen.
Zoals hiervoor aangegeven, kunnen (substantiële) operationele lease verplichtingen gevolgen hebben voor de ratio’s en de aan deze ratio’s verbonden financiële convenanten en rapportage verplichtingen. Er zijn drie opties:
- De ratio’s worden niet beïnvloed. In dit geval hoeft er geen actie te worden ondernomen.
- De ratio’s worden niet beïnvloed, maar de rapportages voor kredietverleners wijkt wel af van de externe rapportages.
- De ratio’s worden wel beïnvloed.
Stap 3: mogelijkheden onderzoeken
Als sprake is van optie 2 of 3, is het verstandig om de mogelijkheden te onderzoeken. In sommige gevallen kan het wenselijk zijn om de relevante lease overeenkomsten te verlengen of de geleasde zaak zelf aan te kopen. Met name als hiermee een gunstige effect op de financiële ratio’s kan worden behaald.
Als alternatief kan overleg worden gevoerd met de kredietverleners over de gevolgen van IFRS 16 op de financiële convenanten. Door de hiervoor geschetste analyse vooraf te hebben gedaan, kan/kunnen de kredietverlener(s) aan de hand van de gemaakte documentatie worden meegenomen in de gevolgen en de mogelijkheden. Mochten de ratio’s als opgenomen in de financiële convenanten worden overschreden, dan is het raadzaam om vooraf de risico’s van een dergelijk overleg af te wegen (met uw externe juridisch adviseur) en alternatieven te bespreken.