Welke wijzingen in de arbeidsmarkt en het arbeidsrecht vinden in 2024 plaats? In dit artikel wordt een aantal voor de praktijk relevante onderwerpen besproken, zoals de registratieplicht CO2-uitstoot, de invoering van het verplichte minimumuurloon en de aanpassing van de 30%-regeling voor buitenlandse werknemers.
Het stof van de uitslag van de verkiezingen voor de Tweede Kamer is inmiddels neergedaald. De gevolgen van deze uitslag voor de arbeidsmarkt zijn op dit moment niet bekend. In dit artikel worden enkele al geplande veranderingen besproken die van invloed kunnen zijn op de bedrijfsvoering van ondernemingen en daarmee voor General Counsel relevant zijn.
Registratieplicht CO2-uitstoot
Het Klimaatakkoord behelst onder meer de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. Werkgevers kunnen hierin een grote rol spelen, bijvoorbeeld door werknemers thuis te laten werken en/of met het OV, de fiets of een elektrische auto te laten reizen. In dat kader dienen organisaties met 100 werknemers of meer met ingang van 1 juli 2024 jaarlijks de CO2-uitstoot van woon-werkverkeer en zakelijke ritten van hun personeel te registreren in het portaal van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Details hiervan staan in de handreiking ‘Gegevensverzameling werkgebonden personenmobiliteit’.
In 2026 bekijkt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat of de CO2-uitstoot van alle werkgevers in Nederland samen onder het CO2-uitstootplafond is gebleven. Als dat het geval is, dan blijft het bij de jaarlijkse rapportageverplichting. Indien het plafond wél wordt overschreden dan krijgen werkgevers een maximale CO2-uitstoot opgelegd.
Verplicht minimumuurloon
Op dit moment is het minimumloon vastgesteld aan de hand van een bedrag per maand, per week en per dag. De omvang van een fulltime dienstverband wisselt echter per onderneming. In bepaalde ondernemingen en sectoren geldt een werkweek van 36 uur als fulltime, in andere is dat 38 of 40 uur. Een werknemer met een minimumloon en een arbeidsduur van 40 uur per week verdient dus in verhouding minder dan een werknemer die 38 of 36 per week werkzaam is (en een werknemer die 38 uur werkzaam is, verdient minder dan een werknemer die 36 uur werkt). Dat gaat veranderen. Met ingang van 1 januari 2024 voert het kabinet een nieuwe wet in voor het minimum uurloon. Het minimum uurloon zal dan EUR 13,27 bruto bedragen.
De 30%-regeling
De 30%-regeling is een gunstige fiscale voorziening voor buitenlandse werknemers met een specifieke deskundigheid die schaars is op de Nederlandse arbeidsmarkt. Onlangs is een aanzienlijke beperking van de 30%-regeling voor expats aangekondigd. De Eerste Kamer moet op het moment van schrijven van dit artikel nog met het wetsvoorstel instemmen. Tot voor kort leek deze instemming er te komen, maar er lijkt een last-minute koerswijziging te zijn ingezet, waardoor de voorgenomen wijzigingen er mogelijk toch niet komen. Desondanks is het goed om de voorgestelde aanpassingen helder op het netvlies te hebben.
Momenteel betaalt een werknemer bij toepassing van de regeling geen belasting over max. 30% van het loon, gedurende max. 5 jaar. Deze regeling wordt in 5 jaar afgebouwd, naar een 10%-regeling. Tijdens de eerste 20 maanden van de looptijd kan nog steeds 30% van het loon onbelast worden vergoed. In de volgende 20 maanden wordt dit 20%. Tijdens de laatste 20 maanden bedraagt de onbelaste vergoeding 10% van het loon. Voor werknemers aan wie op uiterlijk 31 december 2023 de 30%-vergoeding is toegekend geldt geen afbouw van de vergoeding.
Bovendien kan de werknemer die onder de 30%-regeling valt gebruik maken van de partiële buitenlandse belastingplicht. De werknemer wordt als buitenlands belastingplichtige behandeld voor toepassing van box 2 (inkomen uit aanmerkelijk belang) en box 3 (inkomen uit sparen en beleggen), ondanks dat hij in Nederland woont. Dit wordt afgeschaft vanaf 1 januari 2025 en kan leiden tot een toename van de verschuldigde inkomstenbelasting. Ook hier geldt overgangsrecht: werknemers die op uiterlijk 31 december 2023 de 30%-regeling genoten kunnen tot 31 december 2026 gebruik maken van de partiële buitenlandse belastingplicht.
Ten slotte: de 30%-regeling kan vanaf 1 januari 2024 niet langer kan worden toegepast op het loon boven de WNT-norm. Voor 2023 is deze vastgesteld op € 223.000. Voor werknemers aan wie de 30%-regeling al in december 2022 was toegekend, geldt de aftopping niet per 1 januari 2024, maar vanaf 1 januari 2026.
