Op 10 oktober 2017 is het regeerakkoord overhandigd aan de Tweede Kamer. De regeringspartijen stellen belangrijke maatregelen voor ten aanzien van de arbeidsmarkt. In deze bijdrage worden de belangrijkste voornemens besproken waar u als GC rekening mee moet houden in 2018.
Cumulatiegrond in het ontslagrecht
Op dit moment kan de rechter de arbeidsovereenkomst alleen ontbinden wanneer sprake is van een voldragen ontslaggrond zoals disfunctioneren of een verstoorde arbeidsverhouding. Het regeerakkoord introduceert een nieuwe ‘cumulatiegrond’. Op grond hiervan wordt het mogelijk de arbeidsovereenkomst bij cumulatie van omstandigheden genoemd in de verschillende ontslaggronden te ontbinden. In dat geval kan een extra vergoeding worden toegekend.
De transitievergoeding
In het regeerakkoord worden verschillende maatregelen voorgesteld met betrekking tot de transitievergoeding:
- Werknemers krijgen vanaf het begin van de arbeidsovereenkomst recht op een transitievergoeding. Nu is dat na twee jaar.
- De opbouw van de transitievergoeding wijzigt. Voor elk jaar dienstverband zal de transitievergoeding eenderde maandsalaris bedragen, ook wanneer de arbeidsovereenkomst langer heeft geduurd dan 10 jaar.
- Het voorstel om werkgevers te compenseren voor de transitievergoeding die is betaald bij ontslag na twee jaar ziekte wordt doorgezet.
- Ook het wetsvoorstel waarin de voorwaarden worden versoepeld om in de cao een eigen voorziening te treffen die bij ontslag om bedrijfseconomische omstandigheden in de plaats komt van de transitievergoeding wordt doorgezet.
Tijdelijke contracten
Het nieuwe kabinet stelt diverse maatregelen voor om de verschillen tussen arbeidsovereenkomsten voor bepaalde en onbepaalde tijd kleiner te maken:
- De periode waarin de werknemer werkzaam kan zijn op basis van tijdelijke arbeidsovereenkomsten wordt verlengd van twee naar drie jaar.
- Wanneer sprake is van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd kan straks een proeftijd overeengekomen worden van maximaal vijf maanden.
Payrolling en nulurencontracten
Het regeerakkoord stelt als uitgangspunt dat voorkomen moet worden dat flexibele arbeid wordt benut om te concurreren op arbeidsvoorwaarden. Payrolling blijft mogelijk, maar het kabinet zal met een wetsvoorstel komen waarin het lichtere arbeidsrechtelijk regime van de uitzendovereenkomst buiten toepassing wordt verklaard. Ook worden maatregelen voorgesteld om te voorkomen dat een werknemer bij een nulurencontract permanent beschikbaar is.
Loondoorbetaling bij ziekte
De loondoorbetalingsplicht bij ziekte wordt door werkgevers ervaren als een zware verplichting. Verschillende maatregelen zullen dit gaan verlichten:
- Voor kleine werkgevers (tot 25 werknemers) wordt de loondoorbetalingsplicht verkort naar één jaar.
- Eerder voorgestelde maatregelen in het kader van de loonsanctie worden doorgezet. Werkgevers die publiek verzekerd zijn kunnen straks een tussentijds oordeel vragen over de re-integratie-inspanningen.
Wet DBA wordt afgeschaft
De wet DBA heeft volgens het kabinet onrust veroorzaakt en wordt ingetrokken. Er komt een nieuwe wet die (de inhuurder van) echte zelfstandigen vooraf zekerheid biedt dat geen sprake is van een dienstbetrekking en tegelijkertijd schijnzelfstandigheid moet voorkomen:
- Wanneer een zzp’er werkzaamheden verricht tegen een laag tarief in combinatie met een lange duur of tegen een laag tarief in combinatie met het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten zal sprake zijn van een arbeidsovereenkomst.
- Aan de bovenkant van de markt wordt voor zelfstandigen een ‘opt out’ voor de loonbelasting en werknemersverzekeringen ingevoerd.
- Er wordt een ‘opdrachtgeversverklaring’ ingevoerd. Deze geeft vooraf duidelijkheid over de inhuur van zelfstandigen.
Partnerverlof bij geboorte
- Partners krijgen vanaf 2019 na de bevalling recht op vijf dagen verlof. Vanaf 1 juli 2020 wordt een aanvullend kraamverlof van vijf weken geïntroduceerd. Tijdens dit verlof ontvangt de werknemer een uitkering van UWV van 70% van het (maximum) dagloon.
Nieuwe wetsvoorstellen
In het regeerakkoord worden veel ingrijpende maatregelen voorgesteld. Naast de hierboven besproken wijzigingen zijn ook wijzigingen voorzien in het kader van de differentiatie van de WW-premie, de Wet WIA en het pensioenstelsel. De maatregelen zullen in de komende periode nader uitgewerkt worden in wetsvoorstellen.
In 2018 raden we u aan om samen met HR in ieder geval alert te zijn op de volgende punten:
- Doordat de opbouw van de transitievergoeding wijzigt wordt ontslag van de werknemer die lang in dienst is goedkoper. Het kan lonen om strategisch na te denken over het moment van beëindigen.
- De werknemer kan volgens het regeerakkoord straks drie jaar lang werkzaam zijn op basis van tijdelijke contracten. Omdat de keten van tijdelijke contracten uit maximaal drie schakels mag bestaan, kan het verstandig zijn om nu al rekening te houden met deze mogelijke verlenging.
- De compensatie voor de transitievergoeding die is betaald aan de zieke werknemer gaat door en krijgt terugwerkende kracht. Geef een beëindigingsovereenkomst met een zieke werknemer op de juiste wijze vorm zodat straks aanspraak kan worden gemaakt op de compensatie.