Lawyer well-being is een heel actueel thema: in veel bedrijven, ook in advocatenkantoren, komen meer en meer medewerkers psychisch in de knoop door de coronacrisis. Joost Linnemann, CEO van Kennedy Van der Laan, deelt in dit artikel enkele praktijkervaringen.
“Meer psychische klachten door thuiswerken”, kopt het FD 26 op de voorpagina op de dag dat ik deze bijdrage schrijf. Die kop maakt duidelijk dat het thema van deze GCN-nieuwsbrief (“lawyer well-being”) actueel is. Hij maakt ook duidelijk dat de psychische gevolgen van de coronacrisis voor werkenden heel serieus zijn. In het voorjaar van 2020, tijdens de eerste lockdown, moest thuiswerken vooral praktisch mogelijk worden gemaakt. Dat betekende het regelen van IT-voorzieningen en het inrichten of upgraden van thuiswerkplekken. Snel daarna volgenden de virtuele alternatieven voor de dingen die collega’s met elkaar verbinden.
Maar ook toen was duidelijk dat thuiswerken niet louter positief zou zijn. In een interview in De Jurist zei ik al in april 2020 me zorgen te maken over de impact van langdurig thuiswerken. Die zorg blijkt nu dus terecht. Maar wat kunnen GC’s doen om uitval wegens psychische problemen te voorkomen? Graag deel ik een paar observaties, jammer genoeg deels gebaseerd op de ervaringen binnen ons kantoor, want ja, ook wij hebben medewerkers die psychisch in de knel zijn gekomen.
Wat in de eerste plaats opvalt, is dat er niet per se een verband is tussen de bedrijfseconomische performance van een organisatie en het welzijn van de medewerkers. Ook in de advocatuur vallen mensen uit met psychische klachten, terwijl die advocatuur het in 2020 commercieel uitstekend deed. Advocatie en Mr. rapporteerden mooie groeicijfers voor vrijwel alle grote en middelgrote kantoren. In het bedrijfsleven is het beeld natuurlijk veel gevarieerder en het licht voor de hand dat mensen (ook juristen) die in een sector werken die economisch zwaar wordt geraakt zich meer zorgen zullen maken. Maar het is dus niet zo dat economische voorspoed ook welzijn betekent.
Verder heb ik de indruk dat de vraag of een medewerker psychische klachten ontwikkelt heel erg van de persoonlijkheid van de medewerker afhangt. In de loop van de coronacrisis zagen we dat sommige groepen het in een bepaalde periode moeilijker hadden dan andere. Zo zaten aanvankelijk vooral ouders met jonge kinderen in de knel, terwijl dat later gold voor jonge singles. Maar wat vooral opviel, is dat moeilijk te voorspellen is wie het moeilijk krijgt. Daarom is persoonlijke aandacht voor medewerkers zo belangrijk. In de eerste plaats maakt die aandacht de kans dat het misgaat kleiner, maar mocht dat toch gebeuren dan is daar eerder zicht op. Het is ook belangrijk expliciet met mensen te bespreken hoe het met ze gaat. Wij hebben op kantoor de afgelopen tijd met heel veel medewerkers gesproken om ideeën op te doen voor ons post-corona beleid. In die gesprekken merkte een partner op dat hij het winst vond dat het gewoon geworden is om met elkaar te bespreken hoe het écht met je gaat.
Hoewel dit gaat over gesprekken binnen een team is het belangrijk hulp te zoeken buiten het eigen juridische team. In de eerste plaats bij de HR-afdeling. HR-afdelingen zijn, valt mij op, in no time deskundig geworden in hoe om te gaan met medewerkers die het moeilijk hebben. Door kennis van buiten te halen, maar ook door best practices te verzamelen van de verschillende onderdelen van een organisatie: lawyers zijn nu ook weer niet zo bijzonder dat lawyer well-being iets wezenlijk anders is dan het welzijn van andere medewerkers. Maar praat vooral ook met mensen uit andere organisaties die met vergelijkbare uitdagingen zitten. GCN biedt daar een goed platform voor. Ten slotte is het natuurlijk belangrijk om professionele externe hulp in te schakelen. Veel organisaties, ook wij, bieden tegenwoordig psychische ondersteuning aan medewerkers die die nodig hebben.
Misschien is nog wel meer nodig. In de Verenigde Staten zijn al bedrijven die overgaan tot tijdelijke sluiting van het hoofdkantoor. Doel is om de medewerkers de kans te geven psychisch bij te komen van een moeilijke periode. Een drastische maatregel, zeker, en hopelijk hoeft het zover niet te komen. Laten we met genoeg aandacht voor elkaar voorkomen dat medewerkers ziek worden van de maatregelen die we nemen om ziekte te voorkomen.